6 Φεβ 2007

Δημήτριος Ραπίτης:Ναυπηγός και όχι καραβομαραγκός..

«Την εποχήν αυτήν ήκμασεν εν Χίω και η ναυπηγική τέχνη υπό τους αγραμμάτους Χίους αρχιναυπηγούς των νεωτέρων χρόνων, Ραπίτην, Χρήστον Σκαραμαγκάν και προπάντων και υπέρ πάντας τον Ιωάννην Μαρήν. Ούτοι εξέμαθον την ναυπηγικήν τέχνην από κάποιον μαστρο-Σταμάτην Χίον, ο οποίος υπηρέτησε εις τον τουρκικόν ναύσταθμον και εβελτίωσε την ναυπηγίαν των Ψαριανών και Χιακών πλοίων.»

Απόσπασμα από το βιβλίο «Εμπορική Ναυτιλία της Χίου»,του Ανδρέα Γ. Λαιμού.


Για τον Δημήτριο Ραπίτη λοιπόν, προσφέρθηκε να έρθει στο σχολείο μας και να μιλήσει, ο δισέγγονός του , κος Νίκος Ζαχαριάδης, ο οποίος όπως είπε στη αρχή της κουβέντας μας, τα αναφέρει αυτά «για πρώτη φορά σε ανοικτό κύκλο και μάλιστα σε μαθητές, σχεδόν συμπατριώτες μου, αφού έχω και εγώ, Βρονταδούσικη φλέβα.»
Έτσι μάθαμε ότι το ναυπηγείο του προπάππου του βρισκόταν στην παραλιακή του Βροντάδου κοντά στην Λότζα, στο οποίο και κατασκεύαζε μεγάλα σκάφη, γολέτες, καραβόσκαρα κλπ.. όχι τρεχαντήρια και άλλα μικρά αλιευτικά.

Διατηρούσε σάλα, δηλαδή χώρο σχεδίασης του υπό κατασκευή πλοίου, στην περιοχή της Αγίας Άννας της Καπέλας. Η σάλα αυτή ήταν ένας ενιαίος χώρος, άνω των 100 τ.μ. ενιαίος, χωρίς κολώνες και άλλα εμπόδια, στο ξύλινο πάτωμα της οποίας με την βοήθεια σπάγγων και καρφιών, σχεδίαζε τα καράβια που του είχαν παραγγείλει. «Ναυπηγός και όχι καραβομαραγκός, ήταν λοιπόν ο προπάππους μου» αναφέρει χαρακτηριστικά ο κος Ζαχαριάδης.

Σύμφωνα με την πάγια συνήθεια των αρχιναυπηγών, δεν επιτρεπόταν να μπαίνει κανείς στο χώρο αυτό όταν εργαζόταν, εκτός ίσως από τον αρχιμάστορά του, τον καραβομαραγκό, πρόσωπο της απόλυτης εμπιστοσύνης του.
«Μάλιστα αν δεν ολοκληρωνόταν η εργασία στη σάλα, ο προπάππους μου χαλούσε τα σχέδια, για να είναι σίγουρος ότι δεν θα του κλέψει κανείς την τέχνη».
Από τον εξοπλισμό της σάλας αυτής, έχει διασωθεί μόνο το φωτιστικό της, κάτι σαν πολυέλαιο με 5 κεριά

Το 1822 στην σφαγή της Χίου, σε ηλικία 22 με 25 χρονών, ήταν φτασμένος μάστορας πιά. Σε αυτό οφείλει και την σωτηρία του αυτός, και όλο του το συνεργείο, διότι οι Τούρκοι έχοντας ανάγκη των υπηρεσιών τους, τους έκλεισαν στο κάστρο για 2,5 μήνες περίπου. Μάλιστα έσωσε και άλλους γνωστούς του, δίδοντας τους ένα σκεπάρνι και παρουσιάζοντάς τους σαν μέλη του συνεργείου του.
Μας ανέφερε επίσης περιστατικό σύμφωνα με το οποίο κάποιος ξένος περιηγητής της Χίου, παρατηρώντας ένα καράβι στο λιμάνι της Χίου, ζήτησε να γνωρίσει τον άνθρωπο που το σχεδίασε και το κατασκεύασε, όπως και έγινε. Ο ναυπηγός αυτός ήταν ο Δημήτριος Ραπίτης και ο περιηγητής, πιθανολογεί ο κος Ζαχαριάδης, ότι ήταν ο Περνό.

Στην κατοχή του, υπάρχει επίσηςοικογενειακή φωτογραφία του προπάππου του με την παραδοσιακή του φορεσιά, που χρονολογείται γύρω στα 1890-της οποίας αντίγραφο μας δώρισε -, καθώς επίσης και αντίγραφο ενός χειρόγραφου βιβλίου, με ναυτικά μαθήματα, ενός σπετσιώτη καπετάνιου και ναυτοδιδάσκαλου, ονομαζόμενου Κέκηγια τα οποία και τον ευχαριστούμε και δημόσια.

Μας αφηγήθηκε και άλλα πολλά, τα οποία φυσικά έχουν καταγραφεί και στο τέλος, όπως ήταν φυσικό η συζήτηση περιστράφηκε και γύρω από την τέχνη της φωτογραφίας, την οποία ο κος Ζαχαριάδης, υπηρετεί εδώ και 40 χρόνια, και του ζητήθηκε η γνώμη του για την ψηφιακή φωτογραφία, σε σχέση με την παλιότερη.
Αν και χρησιμοποιεί όπως μας είπε την σύγχρονη τεχνολογία και αναγνωρίζει τα πλεονεκτήματά της, εντούτοις «… δεν έχει την γλύκα του φιλμ, που το πλάθεις, που μπαίνεις στον σκοτεινό θάλαμο, εμφανίζεις το φίλμ, εμφανίζεις την φωτογραφία , την γκροπάρεις, την υποφωτίζεις, την υπερφωτίζεις . Αυτή η γλύκα δεν υπάρχει..»

Άραγε μόνο για την φωτογραφία ισχύει αυτό, κε. Νίκο;.

Ολόκληρη η συνέντευξη-αφήγηση του κου Ζαχαριάδη, έχει καταγραφεί από τα μέλη της Ομάδας: Θάλεια Τσαρλή, Μαριάνθη Ξυνταριανού, Κων/νο Νικολάου, Νίκο Παντελίδη, Αγγελική Μπάρα, Χριστίνα Μαργαρίτη, Έλενα Τσατσαρώνη , Φράγκου Αναστασία και Φράγκου Παρασκευή.

Δεν υπάρχουν σχόλια: